Bu qiziq

Георгий лентасининг Ўзбекистонга қандай алоқаси бор?

Георгий  лентаси тарихи 18-асрга бориб тақалади, яъни Россия империясининг энг олий ҳарбий мукофоти — Aвлиё Георгий ордени таъсис этилган. Буюртма тўрт даражали фарқга эга эди, лекин ҳар қандай ҳолатда ҳам у учта қора ва иккита сариқ (тўқ сариқ) чизиқли ипак лентага тақилган (Георгий лентасининг анъанавий талқинида қора ранг тутунни, тўқ сариқ ранг эса оловни англатади) .

Георгий лентасининг қора ва тўқ сариқ ранглари Россияда ҳарбий жасорат ва шон-шуҳрат рамзига айланди. Кўпгина ҳарбий мукофотлар ҳам  Георгий лентасида тақилган ёки у лентанинг бир қисмини ташкил этган. Георгий тасмаси ҳатто ҳарбий қисмларга берилган баъзи нишонларга – Авлиё Георгийнинг кумуш карнайлари, баннерлари, стандартлари учун тайинланган.

Георгий ленталари ўзининг асл шаклида Россия императорлик армиясида мавжуд бўлганининг охиригача мавжуд эди. Кейинчалик, болшевиклар илгари мавжуд бўлган қироллик мукофотларини бекор қилганда, Aвлиё Георгий ленталари бир мунча вақт унутилди.

1992 йил 2 мартда Россия Олий Кенгаши Президиумининг «Россия Федерациясининг Давлат мукофотлари тўғрисида»ги фармони билан Россиянинг Aвлиё Георгий ордени ва «Георгий хочи» белгисини тиклаш тўғрисида қарор қабул қилинди. Шундай қилиб, қора ва тўқ сариқ лента асл номига қайтди.

Лента Россия Федерациясининг кўплаб шаҳарларида байрамлар, фахрийлар билан анъанавий учрашувлар, байрам тантаналарининг ўзига хос атрибутига айланди.

Ўрта Осиёда босқинчилик урушини олиб борган генерал Авлиё Георгий ордени соҳиби эди

Чор Рассияси томонидан Ўрта Осиёда босқинчилик урушлари олиб борилаётган пайтда  генерал Константин Петрович фон-Кауфман 1867 йил июлда Туркистон ҳарбий округи қумондони этиб тайинланди, бу ерда унинг фаолияти  бухоролик хивалик ва қўқонликларни бир неча мағлубия этганидан ташқари 1868-йилда Самарқандни ва 1873 йилда Хивани забт этиши билан боғланади. Олиб борган босқинчилик жанглари учун у иккинчи даражали Авлиё Георгий орлени билан тақдирланган ва 1874 йилда генерал-муҳандис даражасига кўтарилган.

1874 йилда 4 гимназия, 60 мактаб, кутубхона очди, В. И. Межов буйруғи билан “Туркистон тўплами”ни тузиб нашр эттирди. У савдо, саноат ва қишлоқ хўжалигини ривожлантиришга катта эътибор берди. Ўрта Осиёда пахтанинг оммавий етиштирилишига ҳисса қўшган.

1875-йилда Фарғона вилояти ташкил топган Қўқон хонлигини босиб олинди.

Тошкент шаҳридаги Туркистон генерал─губернаторлигида шаҳар думасини тузиб, Халқ кутубхонасини Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий кутубхонаси) ташкил қилган.

1882 йил 4 (16) майда вафот этган. У Тошкент майдонида дафн этилган, кейинчалик у Кауфман майдони деб аталган. Кейинчалик, 1889 йилда Тошкентда Ҳарбий собор қурилгандан сўнг, вафотининг етти йиллиги муносабати билан Кауфманнинг жасади соборнинг жанубий деворининг ўнг йўлагига қайта дафн қилинди.

Бизнинг Ватанимизни босиб олишда фаол қатнашган кўплаб Россия босқинчилари Георгий ордени билан тақдирланган.  Биз юртимизни босиб олган босқинчилар мукофоти ҳисобланмиш Георгий лентаси нега тақишимиз керак?

Related Articles

Back to top button